Marynarka Wojenna Królestwa Danii – główny strażnik Cieśnin Duńskich [ANALIZA]

Søværnet, czyli Królewska Duńska Marynarka Wojenna jest jednym z czterech rodzajów sił zbrojnych Danii, odpowiedzialnym za operacje morskie. Mająca na swoim stanie 14 stosunkowo dużych okrętów jest uznawana za jedną kluczowych sił Organizacji Sojuszu Północnoatlantyckie stojących na straży Cieśnin Duńskich i tym samym dostępu do Morza Bałtyckiego.

Powstała w 1510 roku Søværnet jest, jak na potencjał ludnościowy Danii (5 800 tys. mieszkańców), siłą posiadającą relatywnie duży personel, obsługujący stosunkowo duże okręty. Duńska marynarka wojenna liczy sobie niemal 3500 aktywnego personelu. Sztab Marynarki Wojennej jest integralną częścią Dowództwa Obrony Danii. Siedziba główna znajduje się w bazie sił powietrznych Karup w środkowej Jutlandii. Obecnym Szefem Sztabu jest kontradmirał Torben Mikkelsen.

Søværnet posiada trzy eskadry okrętów. Pierwsza koncentruje się głównie na operacjach krajowych na Wyspach Owczych i na Grenlandii oraz wokół nich. Druga eskadra jest przede wszystkim dedykowana do realizacji misji międzynarodowych i koncentruje się na operacjach bojowych. Z kolei trzecia eskadra zajmuje się głównie operacjami narodowymi, nadzorem morskim i egzekwowaniem suwerenności oraz wsparciem społeczeństwa obywatelskiego. Ponadto, częścią duńskiej marynarki wojennej jest korpus komandosów morskich.

Duńskie siły morskie zostały w znacznym stopniu zmodernizowane w ostatnich latach. Flota otrzymała większe i bardziej nowoczesne okręty, które mogą działać na wszystkich oceanach świata. Jednostki są regularnie rozmieszczane w celu zwalczania piractwa i uczestniczenia w innych operacjach międzynarodowych. Marynarka wojenna ma również szereg zadań krajowych. Obejmują one poszukiwanie i ratownictwo, nadzór i ochronę środowiska morskiego, pomoc w żegludze na duńskich wodach oraz wsparcie policji i służb celnych.

Biorąc pod uwagę, że do Danii należy 406 wysp (większość znajduje się w cieśninach pomiędzy Morzem Północnym a Morzem Bałtyckim), całkowita długość linii brzegowej to ponad 7 300 km, a przez Cieśniny Duńskie przepływa co roku ponad 125 000 statków rocznie, jasnym jest, iż dla Kopenhagi posiadanie sprawnej marynarki wojennej jest kluczowym elementem utrzymania bezpieczeństwa.

Obecnie Dania posiada aż dziewięć jednostek klasy fregaty i jest to liczba wyjątkowo duża biorąc pod uwagę jakimi jednostkami zazwyczaj dysponują państwa o podobnym potencjale ludnościowym i budżetowym. Trzy największe z nich – typu Iver Huitfeldt (wyporność 6 645 ton) są jednostkami zwalczania celów powietrznych a do służby weszły w 2011 roku. Niewiele mniejsze, dwie fregaty typu Absalon (wyporność 6 600 ton) służą w Søværnet od 2005 roku i klasyfikuje się je jako wielozadaniowe okręty wsparcia, zdolne do wykonywania zadań klasycznej fregaty jak również np. okrętów medycznych. Najmniejsze i najstarsze fregaty duńskiej marynarki wojennej to okręty typu Thetis (wyporność 3 500 ton). Wprowadzone do służby w latach 1991-1992 wykonują różnorodne zadania – od patrolowych, poprzez poszukiwawczo-ratowniczych, kończąc na wsparciu miejscowej ludności.

Poza fregatami do jednostek, które sklasyfikować można jako okręty zaliczają się jeszcze trzy okręty patrolowe typu Knud-Rasmussen (wyporność 1 720 ton) oraz okręt ochrony środowiska naturalnego typu Gunnar Thorsen (wyporność 1 660 ton) i okręt transportowy typu Sleipner (wyporność 1 130 ton). Jeżeli chodzi o te pierwsze jednostki, to ich podstawowym zadaniem jest prowadzenie patroli w dużej odległości od linii brzegowej, a także m.in. inspekcja statków rybołówczych, operacji poszukiwawczo-ratowniczych, czy ochrony środowiska naturalnego.

Oprócz powyższych, mających ponad 1 000 ton wyporności okrętów, Søværnet posiada również szereg mniejszych jednostek. Najważniejsze z nich to jednostki patrolowe typu Diana (wyporność 186 ton) oraz typu Flyvefisken (wyporność 450 ton). Duńska flota posiada odpowiednio sześć i dwie jednostki tych typów. Warto wspomnieć też o sześciu łodziach wielozadaniowych typu Holm (wyporność 98 ton), jednym arktycznym kutrze patrolowym typu Agdlek (wyporność 330 ton) oraz łącznie sześciu niszczycielach min – dwóch typu MRD (wyporność 30 ton) i czterech typu MSF (wyporność 125 ton).

Chociaż sama marynarka wojenna nie posiada własnych jednostek latających, to z pokładów większych okrętów standardowo operują śmigłowce należące do sił powietrznych. Dziewięć nowoczesnych śmigłowców SH-60 Seahawk operuje z pokładów jednostek należących do Søværnet i wykonuje zadania zwalczania okrętów podwodnych oraz poszukiwawczo-ratownicze.

Warto w tym miejscu dodać, że z uwagi na ograniczony budżet obronny, w pierwszej dekadzie XXI wieku Dania była zmuszona zrezygnować z istotnego komponentu sił morskich – okrętów podwodnych. Ostatnie trzy jednostki typu Kobben zostały wycofane ze służby w 2004 roku i postanowiono nie inwestować w nowe okręty podwodne. Wynikało to z wniosków do jakich doszli wojskowi i kręgi rządowe gdzie uznano, że Danii nie stać na zakup i utrzymanie nowoczesnych fregat dalekomorskich przy jednoczesnym inwestowaniu poważnych środków aby wejść w posiadanie okrętów podwodnych. W efekcie Dania nie posiada współcześnie żadnych jednostek tego rodzaju.

W sumie należy wskazać, że dokonana modernizacja Søværnet w ostatnich kilkunastu latach doprowadziła do sytuacji, że to niewielkie państwo jest w posiadaniu znacznej liczby dużych okrętów nawodnych, zdolnych do realizacji skomplikowanych i trudnych operacji morskich oraz połączonych. Zdolności duńskich sił morskich dalece wykraczają po za to co jest w stanie zaprezentować choćby Marynarka Wojenna RP, należąca do państwa o nieporównywalnie większym potencjale ludnościowym i gospodarczym.

Autor: KM