Szanowne Panie Posłanki, Szanowni Panowie Posłowie, członkowie Sejmowej Komisji Obrony Narodowej

Rada Budowy Okrętów jako organizacja społeczna, skupiająca osoby dążące, w drodze debaty publicznej, do stworzenia nowoczesnej Marynarki Wojennej zdolnej do realizacji interesów Państwa Polskiego, zarówno w obszarze obronności jak też w obszarach interesów politycznych i gospodarczych, nie ma możliwości uczestnictwa w pracach przedmiotowej komisji jak i bezpośredniej interakcji (debaty) z Ministrem Obrony Narodowej.

Dlatego też, ze względu na planowane na 16 marca br. posiedzenie Sejmowej Komisji Obrony Narodowej którego przedmiotem będzie rozpatrzenie informacji Ministra Obrony Narodowej na temat stanu Marynarki Wojennej, jej zdolności do wykonywania zadań oraz planowanej modernizacji technicznej, mając w pamięci przyjętą zasadę utajniania i ukrywania, przed polskim podatnikiem, wszelkich informacji dotyczących programów modernizacyjnych pragniemy, za Państwa pośrednictwem, przedstawić rzeczywisty obraz sił morskich oraz zadać kilka pytań Ministrowi Obrony Narodowej.

STATUS OBECNY MARYNARKI WOJENNEJ

• W domenie działań nawodnych – MW jest zdolna do realizacji pełnego spektrum zadań zwalczania okrętów nawodnych potencjalnego przeciwnika. Składają się na to: brzegowa Morska Jednostka Rakietowa wyposażona w rakiety NSM oraz okręty Orkan wyposażone w rakiety RBS-15. Oba systemy rakietowe są nowoczesne i zapewniają niezbędne zdolności operacyjne.

Niestety, w przypadku okrętów t. Orkan mamy sytuację gdzie nowoczesny system rakietowy znajduje się na wysłużonej jednostce pływającej która wymaga pilnego remontu.

W przypadku Morskiej Jednostki Rakietowej mamy sytuację gdzie mimo nowoczesnego sprzętu, zdolności obserwacji i wykrycia są kilkukrotnie mniejsze niż maksymalny zasięg rakiet. Przykładowo, zasięg rakiet wynosi 200 km ale radary „widzą” tylko na 40-50.

PYT.1. Czy i kiedy przewidywany jest remont okrętów t.Orkan? Jeżeli nie to czy są jakieś plany przeniesienia systemów rakietowych na inne jednostki pływające?

PYT.2. W jaki sposób i kiedy zostanie zapewniony w siłach morskich system obserwacji i rozpoznania zapewniający pełne wykorzystanie możliwości systemów rakietowych?

• W domenie działań obrony powietrznej – zapóźnienie techniczne i permanentne lekceważenie, przez dekady, problematyki obrony powietrznej, a także priorytet w budowie okrętów wsparcia działań bojowych zamiast okrętów uderzeniowych doprowadziły do faktycznej utraty przez MW zdolności obrony przed środkami napadu powietrznego. Przypomnijmy że podczas 20-letniej służby pod polska banderą fregat OHP, w 2018 roku wykonano jedyne strzelanie ćwiczebne rakietą SM-1. Posiadane przez MW środki obrony bezpośredniej, o bardzo małym zasięgu i niewielkim nasyceniu na okręt nie zapewniają pożądanego stopnia obrony i ochrony.

PYT.1. W jaki sposób MON zamierza zniwelować całkowity brak zdolności obrony przestrzeni powietrznej z kierunku morskiego?

PYT.2. Kiedy MW zostanie wzmocniona okrętami uderzeniowymi, zamiast jednostkami zabezpieczenia działań bojowych i wsparcia?

• W domenie działań podwodnych – MW utraciła całkowicie zdolność bojowego użycia okrętów podwodnych. Jedyny okręt pozostający w służbie to 36-letni ORP Orzeł który zachował zdolność do pływania, natomiast zdolność do prowadzenia działań bojowych jest wysoce wątpliwa gdyż próby remontu poradzieckich systemów sonarowych oraz kierowania ogniem skończyły się fiaskiem ogłoszonych przetargów.

Fiaskiem zakończyła się również próba pozyskania 2 używanych okrętów ze Szwecji. Opieszałość MON, brak decyzyjności oraz zmiana polityki obronnej Szwecji przez tamtejszy rząd i parlament spowodowały że oba okręty nie będą dostępne dla Polski w perspektywie najbliższych 7-10 lat.

PYT.1. Czy MON posiada, a jeśli tak to jaki, alternatywny plan pozyskania okrętów podwodnych?

PYT.2. Dlaczego MON zrezygnowało z planów pozyskania okrętów podwodnych wspólnie z Norwegią i Holandią?

• W domenie zwalczania okrętów podwodnych – MW posiada ograniczone zdolności do prowadzenia działań poszukiwania i zwalczania okrętów podwodnych, głównie w oparciu o wieloletni (częściowo modernizowany) sprzęt okrętowy oraz lotnictwo pokładowe.

W bieżącym roku MW ma otrzymać 4 nowe śmigłowce AW-101 przy jednoczesnym wycofaniu 4  śmigłowców produkcji amerykańskiej SH-2G Kaman.

Stan liczebny nie ulegnie zmianie, natomiast obciążenie nowych śmigłowców AW-101 dodatkowymi zadaniami ratownictwa spowoduje ograniczenie ich eksploatacji w obszarze zwalczania okrętów podwodnych. W efekcie końcowym, zdolności zwalczania okrętów podwodnych zamiast wzrosnąć ulegną zmniejszeniu.

PYT.1. Czy istnieją, a jak tak to jakie, plany wzmocnienia MW o kolejne śmigłowce zwalczania okrętów podwodnych?

Ponadto, uprzejmie prosimy członków Sejmowej Komisji Obrony Narodowej o zadanie następujących pytań:

• Wobec informacji o nadaniu pierwszeństwa w realizacji programowi pozyskania okrętu podstawowego Marynarki Wojennej „Miecznik” (nazewnictwo celowe) prosimy o pozyskanie informacji:

1. Jakie zdolności operacyjne okrętu są kluczowe dla MON?
2. Jakie będą kryteria wyboru projektu okrętu?
3. Jakie będą kryteria wyboru wykonawcy?
4. Co będzie priorytetem, pozyskanie zdolności operacyjnych MW czy zdolności przemysłowych?
5. Jaka będzie formuła zamówienia?
6. Przewidywany termin ogłoszenia postępowania o udzielenie zamówienia?

• Czy Minister Obrony Narodowej będzie poszukiwał ponadpartyjnego consensusu w przedmiocie modernizacji Marynarki Wojennej tak żeby ewentualna zmiana obozu rządzącego nie spowodowała zawieszenia trwającego programu?
• Jednocześnie pragniemy zapytać Przedstawicielki i Przedstawicieli opozycji w Komisji czy są gotowi poprzeć ponadpartyjne porozumienie zapewniające płynną realizację programu budowy okrętów Miecznik bez względu na zmianę partii/koalicji rządzącej?

Programy modernizacyjne sił morskich, na całym świecie, są skomplikowane, czaso- i kapitałochłonne. A co najważniejsze, wymagają ciągłości wynikającej z propaństwowych, a nie propolitycznych postaw.

Bez względu na system polityczny i szerokość geograficzną, ich największym wrogiem są zmiany decyzji dokonywane w trakcie realizacji projektu czego najlepszym przykładem jest historia budowy ORP Ślązak.

To nie Marynarka Wojenna zawiodła, to nie przemysł zawiódł, zawinili tylko i wyłącznie politycy swoimi decyzjami, a raczej ich brakiem.

Niech tamto doświadczenie będzie lekcją, na przyszłość która zapewni płynną i efektywną realizację programu budowy okrętu podstawowego dla Marynarki Wojennej.

Źródło: Rada Budowy Okrętów