Francja: kryzys dyplomatyczny po zerwaniu przez Australię kontraktu na okręty podwodne

„Jesteśmy wściekli” – powiedział Le Drian komentując w stacji FranceInfo skutki sojuszu USA, Australii i Wielkiej Brytanii w regionie Indo-Pacyfiku zawartego w nocy ze środy na czwartek w Waszyngtonie.

Prezydent USA Joe Biden ogłosił wraz z premierami Australii i Wielkiej Brytanii Scottem Morrisonem i Borisem Johnsonem nowy pakt trójstronny, AUKUS, nastawiony na współpracę obronną w regionie Indo-Pacyfiku. W wyniku współpracy Australia ma zbudować okręty podwodne o napędzie atomowym oparte na amerykańskiej i brytyjskiej technologii.

„Dzięki AUKUS nasze kraje zwiększą swe możliwości, by sprostać zagrożeniom XXI wieku, tak jak zrobiliśmy to w wieku XX – razem” – oznajmił Biden w Białym Domu podczas wirtualnego spotkania z szefami rządów Australii i Wielkiej Brytanii.

Zdaniem Le Driana Biden podjął „brutalną” decyzję w stylu byłego prezydenta Trumpa. Kontrakt z koncernem Naval Group na dostawę francuskich okrętów podwodnych był negocjowany od 2014 roku i miał zapewnić Australii autonomię w dziedzinie obronności – podkreślił Le Drian.

Minister sił zbrojnych Florence Parly okrasiła zerwanie kontraktu jako „złą wiadomość” i „złamanie słowa, bazy pod strategiczne partnerstwo w dziedzinie bezpieczeństwa” między Francją a Australią.

Le Drian i Parly wydali wspólne oświadczeniem w sprawie zerwania kontraktu. „Jest to decyzja sprzeczna z literą i duchem współpracy między Francją a Australią, opartej na relacji zaufania politycznego, jak i na rozwijaniu przemysłowej i technologicznej bazy obronnej na bardzo wysokim poziomie w Australii” – napisano w oświadczeniu.

„Amerykański wybór, który prowadzi do usunięcia sojusznika i partnera europejskiego, takiego jak Francja, ze strukturalnego partnerstwa z Australią w czasie, gdy stoimy w obliczu bezprecedensowych wyzwań w regionie Indo-Pacyfiku, czy to w oparciu o nasze wartości, czy o szacunek multilateralizm oparty na rządach prawa oznacza brak spójności, którego Francja może jedynie żałować” – dodano.

Nowa amerykańsko-australijsko-brytyjska inicjatywa jest powszechnie postrzegana jako krok mający wzmocnić sojuszników w kontekście globalnej rywalizacji z Chinami, choć podczas rozmowy z dziennikarzami przedstawiciele Białego Domu podkreślali, że nowa inicjatywa „nie jest skierowana przeciwko żadnemu państwu”.

„Decyzja, którą podjęliśmy, aby nie kontynuować kontraktu na okręty podwodne klasy Attack i obrać inną drogę, nie jest zmianą zdania, jest zmianą potrzeb” – powiedział w czwartek premier Australii.

Dziennik „Le Figaro” określił sojusz USA, Australii i Wielkiej Brytanii jako „duże zwycięstwo Borisa Johnsona”, który nie znalazł się w izolacji międzynarodowej mimo brexitu.

Autor: Katarzyna Stańko/PAP