KE powinna podjąć działania ws. praktyk Gazpromu i kwestii certyfikacji NS2

Minister ds. UE, który podczas posiedzenia sejmowej komisji ds. UE udzielał informacji o najbliższym szczycie Rady Europejskiej zaplanowanym na 21 i 22 października, podkreślał, że tematyka będzie zdominowana m.in. przez pandemię. Wśród tematów rozmów unijnych liderów wymienił szczepienia, udział państw trzecich w programie certyfikatu covidowego oraz inicjatywę HERA, która ma służyć lepszemu przygotowaniu do innych kryzysów pokroju kryzysu pandemicznego.

Jako drugi obszar tematyczny Szymański wymienił wymiar cyfrowy, w tym założenia polityki cyfrowej i rosnącą liczbę ataków hybrydowych.

Minister ds. UE jako najpilniejszy temat rozmów wskazał na podwyżkę cen energii, z którą zmaga się dziś cała UE. Akcentował, że poza względami obiektywnymi, w tym warunkami pogodowymi i wzrostem zapotrzebowania na gaz w krajach azjatyckich, na ceny energii wpływa także polityka klimatyczna UE, rynek uprawnień do emisji w ramach systemu ETS i praktyki Gazpromu.

„Widzimy dzisiaj wyraźnie, że zapełnienie magazynów i gazociągów ze strony rosyjskiej jest bardzo niskie; uważamy, że Komisja Europejska powinna zbadać ten problem pod kątem uczciwych praktyk rynkowych” – podkreślił Szymański.

„Widać wyraźnie zejście się tych dwóch elementów: praktyk rynkowych Gazpromu jako jednego z głównych dostawców, z drugiej strony bardzo kluczowego momentu w obszarze certyfikacji Nord Stream 2. Ta sprawa powinna być przedmiotem bardzo poważnej dyskusji, a także bardzo poważnych, konkretnych działań ze strony KE” – ocenił minister.

Według Szymańskiego, UE powinna wyciągnąć wnioski z rosnących cen energii przede wszystkim pod kątem usprawnienia – odpowiadającego w 40 proc. za wzrost cen – systemu handlu emisjami.

Wśród tematów unijnego szczytu minister wymienił także politykę migracyjną, a zwłaszcza omówienie prac nad paktem migracji i azylu oraz wyciągnięcie wniosków z sytuacji na wschodniej granicy UE. „Widać wyraźnie, że migracja może być elementem nacisku, jeśli nie wojny hybrydowej, skierowanej niekoniecznie wobec konkretnych państw UE, ale wobec całej UE” – zauważył Szymański.

„Nasz wieloletni nacisk na to, że warunkiem minimalnym prowadzenia jakiejkolwiek polityki w obszarze migracji jest skuteczna kontrola granicy, efektywne zapobieganie nielegalnej migracji na granicy zewnętrznej UE – ten pogląd dzisiaj zyskuje niestety bardzo gorzkie potwierdzenie w rozwoju wypadków na naszej wschodniej granicy” – dodał.

Wśród pozostałych tematów rozmów wymienił politykę handlową, poprawę stosunków handlowych z USA, relacje zewnętrzne, w tym listopadowy szczyt ASEM (UE-Azja) i szczyt Partnerstwa Wschodniego, a także przygotowania do konferencji klimatycznej COP26 w Glasgow.

Europa, podobnie jak wiele innych regionów świata, doświadcza obecnie gwałtownego wzrostu cen energii. Jego główną przyczyną jest zwiększenie globalnego popytu na energię, w szczególności gaz, w związku z rosnącą dynamiką ożywienia gospodarczego po szczytowym okresie pandemii Covid-19. Cena emisji dwutlenku węgla w UE również wzrosła skokowo w 2021 roku, ale w mniejszym stopniu niż cena gazu. Jak szacuje KE, wpływ wzrostu ceny gazu na cenę energii elektrycznej jest dziewięciokrotnie większy niż wpływ wzrostu ceny emisji dwutlenku węgla.

Komisarz ds. środowiska Virginijus Sinkeviczius zapowiedział w środę, że KE w grudniu nową propozycje w sprawie efektywnego wykorzystania energii. Wśród elementów propozycji wymienił m.in. poprawę charakterystyki energetycznej budynków. Zdaniem Sinkevicziusa nowe propozycje powinny podwoić tempo renowacji budynków w UE.

Autor: Mateusz Roszak/PAP