Marynarka Wojenna Szwecji – jeden z kluczowych aktorów bezpieczeństwa na Bałtyku [ANALIZA]

Marynarka wojenna Szwecji jest jednym z czterech rodzajów sił zbrojnych tego państwa (wraz z siłami lądowymi, siłami powietrznymi oraz gwardią krajową). Służy w niej około 3000 żołnierzy zawodowych, z czego około 500 to wojska obrony wybrzeża. W jej skład wchodzą zarówno jednostki nawodne jak i podwodne, piechota morska oraz korpus amfibijny (wspomniane wojska obrony wybrzeża). Aktualnym dowódcą Svenska marinen jest kontradmirał Jens Gunnar Peter Nykvist.

Głównym zadaniem szwedzkiej marynarki wojennej jest zapewnienie integralności terytorialnej państwa i obrona granic przed ewentualnymi zagrożeniami. Wiąże się to z realizacją zadań zarówno na wodach okalających Szwecję, jak i w ramach operacji międzynarodowych z dala od szwedzkiego terytorium. W czasie pokoju zadaniem Svenska marinen jest również zdolność do zapewnienia pomocy społeczności i cywilom.

Biorąc pod uwagę główny teatr działań marynarki wojennej Szwecji, tj. akwen Morza Bałtyckiego, od dłuższego czasu rozwijała ona unikatowe zdolności realizacji zadań nawodnych, podwodnych i z wykorzystaniem lotnictwa morskiego na sąsiadujących obszarach przybrzeżnych i morskich. Co warte zauważenia, większość obecnie wykorzystywanych okrętów i jednostek o mniejszej wyporności przeznaczonych jest do operowania na Bałtyku zgodnie z uwarunkowaniami jakie panowały w schyłkowym okresie zimnej wojny i dopiero obecny program modernizacji zmienia tę perspektywę w sposób znaczący.

Obecnie szwedzka marynarka wojenna posiada jednostki zdolne do realizacji następujących typów misji: monitorowania obszarów morskich, ruchu morskiego i rybołówstwa; angażowania jednostek przeciwnika (nawodnych i podwodnych), zarówno na wodach przybrzeżnych, jak i na otwartym morzu; minowania i usuwania min morskich; zbierania danych rozpoznawczych i wywiadowczych; monitorowania wybrzeży i obszarów przybrzeżnych; wspierania innych jednostek w zakresie zaopatrzenia; koordynacji, dowodzenia i kontroli jednostek złożonych z różnych sił.

Powyższe misje realizowane są przez różnorodne jednostki, spośród których liczbowo przeważają niewielkie łodzie patrolowe i desantowe. Do najważniejszych, posiadających poważne zdolności bojowe okrętów Svenska marinen zaliczają się przede wszystkim okręty podwodne, zarówno dwa typu Södermanland (wyporność 1500 ton), jak i trzy typu Gotland (wyporność prawie 1600 ton). Te jednostki wspierane są przez okręt ratowniczy HSwMS Belos (A214, wyporność 6150 ton) i cztery niewielkie pojazdy głębinowe również służące ratownictwu załóg okrętów podwodnych.

Do największych jednostek zaliczają się także dalekomorski okręt patrolowy typu Carlscrona (wyporność 3150 ton), okręt rozpoznania i wywiadu typu Orion (wyporność 1205 ton) oraz okręt dowodzenia HSwMS Trossö (A264, wyporność 2140 ton). Jeżeli chodzi o nawodne okręty bojowe, to na pierwszy plan wysuwają się dwie, zwodowane pod koniec lat 80-tych korwety typu Göteborg (wyporność około 400 ton) oraz pięć nowoczesnych korwet typu Visby (wyporność 600 ton).

Z mniejszych, ale szczególnie ważnych dla realizacji zadań marynarki wojennej jednostek warto wymienić niszczyciele min – pięć starszych typu Koster (wyporność 360 ton) i cztery nowsze typu Styrsö (wyporność 205 ton). Z jednostek patrolowych nie sposób nie wymienić zwłaszcza dwóch okrętów typu Stockholm (wyporność 380 ton) oraz jedenastu niewielkich łodzi typu Tapper. Oprócz powyższych, Svenska marinen posiada również szereg jednostek szkoleniowych, desantowych i transportowych.

Jeżeli chodzi o przyszłość szwedzkiej marynarki wojennej, to kluczowe znaczenie ma koncepcja tzw. „obrony totalnej”, w ramach której prowadzona jest modernizacja techniczna sił morskich. Zdaniem kontradmirała Nykvista, Svenska marinen powinna koncentrować się na odpieraniu zarówno wymagających zagrożeń konwencjonalnych jak i operowania w tzw. „szarej strefie” pomiędzy konfliktem a pokojem na Morzu Bałtyckim, a także być gotową na konflikty regionalne. Również ważnym elementem jest współpraca międzynarodowa, szczególnie z niebędącą w NATO Finlandią. Ów kooperacja osiągnęła wstępną gotować operacyjną w grudniu 2017 roku a pełną powinna osiągnąć w 2023 rok. – Przyszły rozwój będzie związany z zagadnieniami mobilności, wszechstronności, skrytości oraz współpracy – powiedział kontradmirał Nykvist.

Głównym priorytetem jest zwiększenie liczby jednostek nawodnych i podwodnych. Celem jest również modernizacja posiadanych okrętów – korwet typu Visby w połowie lat 20-tych XXI wieku, okrętów podwodnych typu Gotland, a także korwet typu Göteborg oraz łodzi bojowych korpusu amfibijnego. Bodaj najkosztowniejszym zadaniem jest jednak budowa dwóch nowych okrętów podwodnych A26.

Łącznie Svenska marinen chce w przyszłości posiadać 24 relatywnie duże jednostki, z czego aż 6 okrętów podwodnych. Problemem, na który często się w tym kontekście wskazuje jest kwestia ilości personelu. Aby ukompletować załogi wszystkich nowoczesnych okrętów potrzeba więcej marynarzy i oficerów, co wymaga czasu i jest problematyczne w kontekście rywalizacji na rynku pracy o młodych i sprawnych ludzi.

Podpis: KM