Przegląd promowy, a w nim m.in. o ambitnym projekcie statku napędzanego wiatrem 

W cotygodniowym przeglądzie w telegraficznym skrócie portal „PromySKAT” informuje o najważniejszych wydarzeniach minionych dni; o sprawach, którymi żyje lub wkrótce będzie żyła branża promowa. W tym tygodniu m.in. o projekcie budowy pierwszego na świecie statku ro-ro, który będzie zasilany głównie energią wiatrową.
Nowy statek ro-ro we flocie Wallenius SOL
Do floty Wallenius SOL dołączył kolejny nowy statek. To zbudowany w Chinach Baltic Enabler. Zbudowano go w zakładach CIMC Raffles w Yantai i jest siostrzaną jednostką dostarczonego niedawno ro-ro Botnia Enabler. Nowy nabytek ma 242 m długości i 35 m szerokości. „Wejście do floty tych dwóch statków to wspaniałe uczucie. To był bardzo długi proces. Przede wszystkim ze względu na pandemię oraz zmiany, które przyniosła. Mimo tego wszystkiego, zespół CIMC Raffles wykonał świetną robotę” – powiedział Ragnar Johansson z Wallenius SOL. Baltic Enabler będzie kursował na trasie Zeebrugge-Antwerpia-Kokkola-Skelleftea-Oulu-Kemi-Travemünde.
Bezpłatna komunikacja promowa w Norwegii
Norwegia wprowadziła bezpłatną komunikację promową na wybranych trasach. Będą to linie, za obsługę których odpowiedzialny jest Norweski Krajowy Zarząd Dróg i Autostrad. Administrator poinformował, że na trasie Bodø-Værøy–Røst–Moskenes nieodpłatna będzie podróż na odcinku Værøy–Røst. Z kolei na linii Hjelmeland–Nesvik–Skipavik bezpłatne przeprawy będą oferowane na odcinku z/do Skipavik. Możliwość korzystania z bezpłatnej komunikacji promowej obowiązuje od 1 lipca. Podróż będzie rejestrowana jak zawsze, ale w wymienionych fragmentach nie będzie się to wiązało z obciążeniem.
Grimaldi Group odbiera kolejnego olbrzyma
W ubiegłym tygodniu grupa Grimaldi oficjalnie odebrała kolejny nowoczesny statek ze stoczni Jinling. To olbrzymia Eco Mediterranea, która ma 238 metrów długości oraz 34 metry szerokości. Dysponuje też linią ładunkową o długości 7800 metrów. Wyposażona jest w rozwiązania, które mają sprawić, że jej funkcjonowanie będzie miało ograniczony wpływ na środowisko (zainstalowane baterie, kolektory słoneczne, elektroniczne sterowanie silnikami, systemy oczyszczania spalin). Jest to już dziesiąty z serii dwunastu zamówionych przez grupę Grimaldi statków typu Grimaldi Green 5th Generation (GG5G).
Rewolucyjny projekt. Ten ro-ro będzie napędzany wiatrem
Trwają prace nad projektem pierwszego na świecie statku ro-ro, który będzie napędzany głównie energią wiatrową. 21 czerwca 2022 r. podpisana została stosowna umowa pomiędzy biurem projektowym Knud E. Hansen a grupą Wallenius Marine. Statek o roboczej nazwie Orcelle Wind, dzięki sile wiatru, rozwinie prędkość 12 węzłów (22 km/h), ale opcjonalnie będzie mógł korzystać z napędu pomocniczego, który pozwoli na osiągnięcie wyższych osiągów. Szacuje się, że dzięki zastosowanym na statku rozwiązaniom, uda się ograniczyć poziom emisji o 90 proc.
Już wkrótce ruszy rozbudowa portu na Bornholmie
Najwcześniej na przyszły rok zapowiedziany został start dużej inwestycji na wyspie Bornholm. Zgodnie z planami,znacznie powiększony zostanie obszar portu Rønne. Jego powierzchnia ma się wzbogacić o 10 hektarów. Nowa infrastruktura ma być w dużej mierze wykorzystywana do realizacji projektów offshore, m.in. do rozwoju ferm wiatrowych. Już dziś władze portu przygotowują się do tej kluczowej dla rozwoju portu Rønne inwestycji. Wiadomo, że jej realizacja może się wiązać z wieloma utrudnieniami. Nie można wykluczyć, że będzie koniecznie przeniesienie niektórych działalności do innych rejonów portu, a niektóre z nich będą musiały zostać czasowo wygaszone. Przypomnijmy, że Rønne jest istotnym ogniwem komunikacji promowej. W najbliższym czasie prowadzone będą rozmowy z partnerami biznesowymi, których dotknąć mogą nadchodzące zmiany. Prace związane z przebudową portu powinny się zakończyć do 2025 r.
Wodór przyszłością branży motoryzacyjnej?
Czy w momencie końca ery pojazdów spalinowych będziemy skazani pojazdy elektryczne? Nic z tych rzeczy. Cały czas trwają poszukiwania efektywnych i ekologicznych rozwiązań, które będą mogły zastąpić konwencjonalne paliwo. Wielu specjalistów patrzy dziś z nadzieją na wodór. Już od ubiegłego roku trwają testy ciężarówki Mercedes-Benz GenH2 Truck, która cały czas jest rozwijana, a w docelowym kształcie miałaby z powodzeniem konkurować z ciężarówkami Diesla. Niedawno, w jednym z kolejnych modeli testowych, napełniono dwa 40-kilogramowe zbiorniki ciekłym wodorem (LH2). W Wörth am Rhein, gdzie trwają próby z udziałem ciężarówek zasilanych wodorem, uruchomiono też stację pozwalającą na tankowanie pojazdów tym rodzajem paliwa. Ciekły wodór schłodzony jest do temperatury -253 st. C. Testowane właśnie pojazdy mają docelowo osiągnąć zasięg 1000 km, a ich seryjna produkcja miałaby się rozpocząć w ciągu najbliższych lat. Przy okazji warto wspomnieć, że niedawno we Włoszech uruchomiono pierwszą, zlokalizowaną w obszarze miejskim stację, pozwalającą na tankowanie wodoru. Znajduje się ona w Mestre w Wenecji.
Źródło: PromySKAT

Kolejny etap programu Orka. Polska i Szwecja z podpisanym porozumieniem

Wczoraj 17 grudnia w siedzibie 1. Bazy Lotnictwa Transportowego w Warszawie podpisano polsko-szwedzki protokół ustaleń dotyczący programu Orka. Dokument sygnowali wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz oraz minister obrony Szwecji Pål Jonson.
W artykule
Jest to pierwsze porozumienie międzyrządowe związane z planowanym pozyskaniem okrętów podwodnych nowego typu dla Marynarki Wojennej RP. Podpisane Memorandum of Understanding otwiera formalny etap współpracy rządowej w ramach procedury government-to-government. Dokument określa ramy dalszych negocjacji z Saab Kockums, w tym zakres przyszłego kontraktu wykonawczego, harmonogram dostaw oraz obszary współpracy szkoleniowej, logistycznej i przemysłowej.
Ramy współpracy i zakres porozumienia
Zgodnie z treścią protokołu strona polska planuje pozyskać trzy okręty podwodne projektu A26 wraz z pakietem szkoleniowym, logistycznym i uzbrojeniem. Porozumienie przewiduje również budowę zdolności do obsługi i napraw okrętów oraz środków bojowych na terytorium Polski. Rząd Szwecji zadeklarował zakupy w polskim przemyśle obronnym oraz włączenie krajowych przedsiębiorstw do szwedzkich łańcuchów dostaw uzbrojenia.
Wskazanie Szwecji i stoczni Saab Kockums jako dostawcy pierwszego wyboru nastąpiło na podstawie rekomendacji Zespołu Zadaniowego ds. programu Orka, po analizie wyników Wstępnych Konsultacji Rynkowych oraz odpowiedzi zawartych w kwestionariuszach informacyjnych. W przypadku niepowodzenia negocjacji Warszawa zachowuje możliwość podjęcia rozmów z kolejnymi państwami uczestniczącymi w procedurze.
Harmonogram i rozwiązanie pomostowe i odbudowa zdolności podwodnych
Szkolenie polskich załóg na okrętach podwodnych szwedzkiej produkcji ma rozpocząć się w 2026 roku. W 2027 r. przewidywany jest odbiór jednostki pomostowej ze Szwedzkiej Marynarki Wojennej, którą ma być okręt typu A17S. Dostawa pierwszej docelowej jednostki typu A26 do Marynarki Wojennej RP planowana jest do 2030 r. Wszystkie okręty mają zostać zbudowane w zakładach stoczniowych w Karlskronie.
Podpisanie protokołu ustaleń ma szczególne znaczenie w kontekście obecnej sytuacji Marynarki Wojennej RP. Dziś w służbie pozostaje jeden okręt podwodny, którego zdolności operacyjne są ograniczone zarówno wiekiem jednostki, jak i brakiem dostępu do pełnego zaplecza technicznego oraz uzbrojenia. Odbudowa zdolności podwodnych od lat pozostaje jednym z kluczowych wyzwań modernizacyjnych sił morskich naszego kraju.
Pytania, które w kolejnym etapie powinny wybrzmieć
Zawarte porozumienie należy traktować jako istotny krok formalny, jednak już dziś pojawiają się pytania, które będą miały kluczowe znaczenie w dalszym przebiegu programu Orka. To kolejne miesiące pokażą, w jakim stopniu deklaracje polityczne i przemysłowe zostaną przełożone na konkretne, wiążące zapisy umowy wykonawczej.
Pytanie podstawowe dotyczy harmonogramu oraz realnego czasu odbudowy zdolności podwodnych. Zgodnie z obecnymi zapowiedziami szkolenie polskich załóg ma rozpocząć się w 2026 roku, natomiast rozwiązaniem pomostowym ma być przekazanie okrętu podwodnego typu A17S który obecnie jest we flocie Svenska marinen. W praktyce oznacza to, że przez najbliższe lata Marynarka Wojenna RP będzie opierać się na rozwiązaniu pomostowym, którego znaczenie operacyjne ograniczy się niemal wyłącznie do szkolenia załóg. Wartość bojowa takiego rozwiązania pozostaje znikoma, co w warunkach wojny toczącej się za wschodnią granicą Polski oraz narastających działań hybrydowych Federacji Rosyjskiej powinno budzić szczególną uwagę.
Wojna oraz rosnąca aktywność militarna na Bałtyku sprawiają, że czas uzyskania realnej gotowości bojowej nowych okrętów podwodnych nie jest kategorią drugorzędną. Każde opóźnienie, nawet formalnie uzasadnione, oznacza dalsze funkcjonowanie floty w warunkach istotnie ograniczonych zdolności.
Równocześnie nie można pominąć ryzyka związanego z realizacją programu A26 po stronie Saab Kockums. Szwedzka stocznia, która ma budować okręty przeznaczone dla Marynarki Wojennej RP, pozostaje obecnie na etapie realizacji zamówienia dla Svenska marinen. Harmonogram tego programu był już kilkukrotnie przesuwany, gdzie łączne opóźnienie sięga dziś niemal dziewięciu lat. W kontekście pilnych potrzeb polskich sił podwodnych zasadnicze pytanie dotyczy tego, czy zdolności produkcyjne i organizacyjne Saab Kockums pozwolą na terminową realizację zamówienia dla Polski, bez ryzyka kolejnych przesunięć czasowych.
Właśnie te kwestie — realna użyteczność rozwiązania pomostowego, wiarygodność harmonogramu oraz moment osiągnięcia pełnej gotowości bojowej — będą w najbliższym czasie testem dla programu Orka i przyjętej ścieżki jego realizacji.
Mariusz Dasiewicz – wydawca Portalu Stoczniowego. Od ponad 10 lat zajmuje się tematyką Marynarki Wojennej RP oraz przemysłu stoczniowego. W swoich tekstach koncentruje się na programie Orka oraz zagadnieniach związanych z rozwojem bezpieczeństwa morskiego Polski, kładąc nacisk na transparentność procesów decyzyjnych i analizę opartą na faktach.










