Marynarka wojenna Finlandii – niewielka, ale nowoczesna siła na Bałtyku [ANALIZA]

Marynarka Wojenna Finlandii (fin. Merivoimat) jest jednym z trzech rodzajów sił zbrojnych tego państwa (obok armii i sił powietrznych) i służy w jej szeregach około 3 800 osób, z czego około 1 800 stanowią żołnierze poborowi. W jej skład zaliczają się również jednostki sił przybrzeżnych, artylerii nadbrzeżnej, a także fińska piechota morska. Obecnym dowódcą Merivoimat jest komandor Jori Harju.

Fińska marynarka wojenna jest odpowiedzialna za nadzór morski, reagowanie na naruszanie morskiej części terytorium państwa i ochronę kluczowych szlaków komunikacyjnych. Państwo to posiada 675 mil morskich granicy, a z uwagi na liczne płycizny i wystające z wód skały oraz długie, ciemne i lodowate zimy, jak również fakt wysokiego znaczenia transportu morskiego dla dobrobytu Finlandii, obszar działania marynarki wojennej jest wyjątkowy i trudny.

[powiazane1]

Do głównych zdolności posiadanych przez Marynarkę Wojenną Finlandii zaliczają się dowodzenie operacjami, walka na powierzchni, morski wywiad, nadzór i wskazywanie celów, minowanie morskie, działania przeciwminowe, mobilność jednostek przybrzeżnych i wsparcie ogniowe, zwalczanie okrętów podwodnych.

Obecnie w skład fińskiej marynarki wojennej wchodzą wyłącznie niewielkie jednostki, z których żadna nie przekracza wyporności 3 500 ton, przy czym największe z nich nie są jednostkami bojowymi (Louhi, Halli oraz Hylje), a ich głównym zadaniem jest likwidacja zanieczyszczeń morskich jak np. w przypadku wycieku ropy naftowej.

Do największych, bojowych okrętów Merivoimat zaliczają się stawiacze min typu Hämeenmaa (wyporność 1 450 ton) i Pansio (680 ton). W aktywnej służbie znajduje się obecnie odpowiednio dwie i trzy jednostki tych zwodowanych na początku lat 90-tych okrętów. Relatywnie dużymi jak na fińskie warunki okrętami są również trzy nowoczesne niszczyciele min typu Katanpää (wyporność 680 ton). Oprócz nich, do sił zwalczania min morskich zaliczają się także niewielkie i przestarzałe (trwa ich wycofywanie) jednostki typu Kuha (w liczbie czterech i o wyporności 150 ton) oraz Kiisi (sześć jednostek o wyporności 20 ton). Pozostałe okręty bojowe Marynarki Wojennej Finlandii to kutry rakietowe typu Rauma (cztery jednostki o wyporności 240 ton) oraz relatywnie nowoczesne i dobrze uzbrojone typu Hamina (cztery jednostki o wyporności 250 ton).

Oprócz jednostek bojowych fińska flota wyposażona jest również w znaczną ilość łodzi transportowych (typu L100, Hauki), desantowych (m.in. typu Jehu i Jurmo) czy szkolnych (typu Fabian Werde, Lokki).

Wspomniany we wstępie projekt Squadron 2020 poprzez wymianę siedmiu jednostek na nowoczesne okręty prawdopodobnie doprowadzi do dużych zmian w całej Merivoimat. Jednocześnie jednak, zgodnie z założeniami, jego efekty mają nie wpłynąć na dotychczas obowiązującą doktrynę morską sił zbrojnych. W trzeciej dekadzie XXI wieku fińska obronność stanie w obliczu szczególnej sytuacji, gdyż główne systemy uzbrojenia zarówno marynarki wojennej, jak i sił powietrznych zostaną wycofane niemal w tym samym czasie. Projekt Squadron 2020 i zastąpienie samolotów F/A-18 Hornet są kluczowymi projektami służącymi utrzymaniu sprawnej obrony państwa i jej zrównoważonego rozwoju.

[powiazane2]

Centralnym elementem projektu Squadron 2020 jest wycofanie łącznie siedmiu okrętów fińskiej floty – czterech typu Rauma, dwóch typu Hämeenmaa i jednego typu Pohjanmaa (wycofany z użytku już w 2013 roku), i zastąpienia ich czterema nowoczesnymi korwetami o wyporności 3000 ton. Ponadto planuje się zmodernizowanie łodzi rakietowych typu Hamina, stawiaczy min typu Pansio oraz niszczycieli min typu Katanpää. Te jednostki po 2025 roku będą stanowiły trzon sił morskich Finlandii i ocenia się, że ich połączone zdolności wystarczą do realizacji szeregu misji do 2050 roku. Wspomniane korwety będą w stanie pozostawać na otwartych wodach Morza Bałtyckiego przez cały rok we wszystkich warunkach pogodowych. Ponadto będą zdolne do pełnienia zadań z zakresu dowodzenia i kontroli operacji morskich, walki morskiej, minowania, a także zwalczania okrętów podwodnych. Szacuje się, że budowa korwet ma ruszyć w 2019 roku i ma zakończyć się w 2024. Pełną zdolność operacyjna nowe jednostki mają osiągnąć w 2027 roku.

Nowe i zmodernizowane okręty Merivoimat będzie można wykorzystywać także do wspierania innych służb, na przykład w zakresie poszukiwań i ratownictwa morskiego, kontroli promieniowania, jak również skompilowanych działań wojskowych wymagających wsparcia morskiego. Jednostki będą mogły być wykorzystywane również do realizacji misji zarządzania kryzysowego na morzu.

[powiazane3]

Chociaż na dzień dzisiejszy nie zapadła jeszcze decyzja, jaki podmiot ma odpowiadać za budowę nowych korwet, wstępne analizy wskazują, że żadna z dostępnych na rynku konstrukcji nie spełnia fińskich wymogów. Obecny plan w tym zakresie zakłada podzielenie projektu Squadron 2020 na dwie części: kadłuby zostaną zbudowane w Finlandii w ramach osobnej umowy, podczas gdy system walki zostanie wybrany w przetargu. Jego dostawca będzie odpowiedzialny za integrację czujników, komunikacji i systemów uzbrojenia. Przy zastosowaniu tego modelu zamówień siły zbrojne będą odpowiedzialne za koordynację dwóch głównych kontraktów i harmonizację technologii. Tym samym kluczowe elementy zarządzania projektami, projektowania i know-how pozostaną w Finlandii.

Podpis: KM