Rosyjska jednostka z „floty cieni” w pobliżu podmorskiego kabla SwePol Link

Rosyjski statek z tzw. „floty cieni”, objęty międzynarodowymi sankcjami, został zaobserwowany w pobliżu podmorskiego kabla energetycznego SwePol Link, łączącego Polskę i Szwecję. Do oceny sytuacji na miejsce wysłano samolot patrolowy Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej oraz skierowano okręt hydrograficzny ORP Heweliusz.

Po przeprowadzeniu operacji odstraszającej jednostka opuściła rejon i obrała kurs do jednego z portów Federacji Rosyjskiej. ORP Heweliusz, specjalistyczna jednostka Marynarki Wojennej RP, ma za zadanie przeprowadzić inspekcję dna morskiego w celu wykrycia ewentualnych uszkodzeń podmorskiego kabla.

Rosyjskie statki z „floty cieni” a infrastruktura krytyczna

„Flota cieni” to określenie odnoszące się do rosyjskich statków handlowych, często starszych jednostek, które operują poza oficjalnymi rejestrami, omijając międzynarodowe sankcje. Ich obecność w rejonie kluczowej infrastruktury podmorskiej, takiej jak kabel energetyczny SwePol Link, budzi poważne obawy o bezpieczeństwo energetyczne regionu.

Na platformie X premier Donald Tusk poinformował, że rosyjska jednostka wykonywała „podejrzane manewry”, co skłoniło Siły Zbrojne RP do interwencji. Z kolei minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz podkreślił, że w ostatnich miesiącach Bałtyk stał się obszarem nasilających się incydentów sabotażowych, co wymaga skoordynowanej odpowiedzi zarówno ze strony Polski, jak i sojuszników z NATO.

Rola ORP Heweliusz w zabezpieczeniu infrastruktury krytycznej

ORP Heweliusz to specjalistyczny okręt hydrograficzny Marynarki Wojennej RP, przystosowany do prowadzenia precyzyjnych pomiarów dna morskiego. Jego zadaniem w obecnej sytuacji jest dokładne zbadanie obszaru wokół kabla SwePol Link w celu wykrycia ewentualnych uszkodzeń lub innych nieprawidłowości.

Jednostka dysponuje systemami hydrograficznymi umożliwiającymi szczegółową ocenę stanu podmorskiej infrastruktury. Na pokładzie znajdują się m.in. echosondy jedno- i wielowiązkowe pozwalające na tworzenie dokładnych map batymetrycznych, holowany sonar do szerokopasmowego skanowania oraz magnetometr wykrywający anomalia w polu magnetycznym – takie jak przeciągnięta kotwica czy elementy obcych obiektów.

Pozycjonowanie systemów podwodnych umożliwia układ nawigacji USBL, a zebrane dane są analizowane przy użyciu pokładowego systemu komputerowego HOMAR. W działaniach wspierających mogą zostać użyte również kutry hydrograficzne, operujące w akwenach trudno dostępnych dla jednostki głównej.

Reakcje Polskich władz i dalsze działania – kontekst geopolityczny

Premier Donald Tusk zapowiedział zwołanie specjalnej narady w Centrum Operacji Morskich w Gdyni, z udziałem przedstawicieli Marynarki Wojennej oraz innych służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo narodowe. Celem spotkania będzie omówienie incydentu oraz opracowanie strategii przeciwdziałania podobnym zagrożeniom w przyszłości. Polskie władze podkreślają, że każde naruszenie bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej spotka się z odpowiednią reakcją ze strony Polski i jej sojuszników. 

Incydent z udziałem rosyjskiego statku wpisuje się w szerszy kontekst napięć geopolitycznych w regionie Morza Bałtyckiego. Po przystąpieniu Szwecji i Finlandii do NATO, Bałtyk zyskał na strategicznym znaczeniu, stając się obszarem wzmożonej aktywności wojskowej i potencjalnych zagrożeń dla podmorskiej infrastruktury krytycznej. W ostatnich miesiącach odnotowano kilka przypadków uszkodzeń podmorskich kabli i rurociągów, co budzi obawy o celowe działania sabotażowe.

Autor: Mariusz Dasiewicz

• Ćwiczenia „Strażnik Bałtyku-25”. Marynarka Wojenna – reakcja na zagrożenia
• Czy terroryści zagrożą polskim farmom wiatrowym na Bałtyku?
• Strategiczne fundamenty bezpieczeństwa morskiego