Chińska presja na Morzu Południowochińskim. Krok od kolizji

W najnowszym incydencie na zachodnich wodach Morza Filipińskiego jednostki filipińskiej straży przybrzeżnej ponownie znalazły się w sytuacji wymagającej szybkiej reakcji. 5 kwietnia doszło do niebezpiecznego zbliżenia z chińskim kutrem patrolowym, który – mimo wielokrotnych komunikatów radiowych – kontynuował działania w sposób mogący naruszyć zasady wynikające z międzynarodowego prawa morza.
W artykule
Groźne zbliżenie – potencjalne naruszenie standardów żeglugi
Do zdarzenia doszło w rejonie około 92–96 mil morskich od wyspy Capones, gdzie kuter patrlowy BRP Cabra, operujący w ramach sił Filipińskiej Straży Przybrzeżnej (PCG), monitorował aktywność jednostki oznaczonej jako China Coast Guard 3302. W pewnym momencie chiński kuter obrał kurs kolizyjny, który mógł doprowadzić do bezpośredniego zderzenia. Jak podano w oficjalnym komunikacie PCG, incydent udało się zażegnać jedynie dzięki właściwej reakcji filipińskiej załogi oraz umiejętnościom nawigacyjnym dowódcy.
Eskalacja działań w cieniu COLREG
Zdarzenie to wpisuje się w narastające wątpliwości dotyczące przestrzegania przez Chińską Republikę Ludową zasad Konwencji o międzynarodowych przepisach zapobiegających kolizjom na morzu z 1972 roku (COLREG). Choć formalnie Pekin pozostaje sygnatariuszem dokumentu, obserwowane działania jednostek patrolowych – budzą wątpliwości w świetle obowiązujących przepisów prawa morza.
Szczególnie istotna jest tu kwestia interpretacji zasad bezpieczeństwa na spornych wodach. Chiny, uznające niemal cały akwen Morza Południowochińskiego za własny, prowadzą działania mające na celu nie tyle jego ochronę, co faktyczne wyparcie innych użytkowników morskiej przestrzeni operacyjnej.
Odpowiedź PCG – obecność zamiast eskalacji
Mimo wyraźnie prowokacyjnego charakteru działań jednostki chińskiej, załoga BRP Cabra zachowała postawę zgodną z wytycznymi operacyjnymi i politycznymi. Jak zaznaczył dowódca PCG, admirał Ronnie Gil Gavan, celem obecności patrolowców w regionie nie jest eskalacja, lecz przeciwdziałanie normalizacji bezprawnych praktyk. Taka postawa – oparta na założeniu „stałej obecności zamiast siłowej odpowiedzi” – pozostaje spójna z linią wytyczoną przez prezydenta Filipin Ferdinanda Marcosa Jr.
Sporne wody jako narzędzie polityki faktów
Incydenty, takie jak ten z udziałem BRP Cabra, nie zachodzą w próżnię. Morze Południowochińskie, uznawane za jedno z głównych ognisk napięcia w basenie Indo-Pacyfiku, staje się przestrzenią realizacji polityki faktów dokonanych, prowadzonej środkami pozamilitarnymi, lecz o wyraźnym potencjale eskalacyjnym.
Obecność chińskich jednostek patrolowych, wspieranych przez flotę statków rybackich, to element szerszej strategii – systematycznego oswajania regionalnych użytkowników przestrzeni morskiej z nowymi realiami operacyjnymi. W tym kontekście każdy patrol, każda konfrontacja – nawet bez użycia siły – jest środkiem nacisku i testem granic tolerancji drugiej strony.
Reakcja filipińskich służb morskich, oparta na zasadzie stałej obecności i monitoringu, powinna być interpretowana jako działanie służące podtrzymaniu obowiązywania prawa międzynarodowego w praktyce. Nie chodzi tu bowiem wyłącznie o odpowiedź na pojedynczy incydent, lecz o przeciwdziałanie procesowi, którego celem jest marginalizacja istniejących ram prawnych poprzez ich uporczywe naruszanie w sposób nieprowadzący bezpośrednio do konfrontacji zbrojnej.
Testowanie granic i budowanie odporności
Incydent z udziałem filipińskiej i chińskiej jednostki stanowi kolejny przykład strategii „testowania reakcji” stosowanej przez Pekin wobec państw regionu. Z punktu widzenia prawa morza, działania takie – choć nie noszą cech otwartej agresji – mogą prowadzić do destabilizacji i zmiany status quo.
Pozostaje pytanie, jak długo państwa, których interesy naruszane są w ten sposób, będą w stanie utrzymywać obecność na spornych wodach bez sięgania po środki bardziej zdecydowane. W tym sensie BRP Cabra nie tylko zapobiegł kolizji – symbolicznie przypomniał o tym, że prawo morza obowiązuje tak długo, jak długo istnieje gotowość, by go bronić.
Źródło: Jay Tarriela/X

2 komentarze
Dodaj komentarz
-
Rosyjski atak na turecki statek w Czarnomorsku

12 grudnia podczas rosyjskiego ataku w obwodzie odeskim doszło do pożaru na jednostce Cenk T w porcie Czarnomorskim. Operator podał, że statek przewoził żywność, nie było informacji o ofiarach. Turcja oficjalnie wezwała do wstrzymania działań zagrażających bezpieczeństwu żeglugi na Morzu Czarnym.
W artykule
Co wiadomo o uderzeniu
W Czarnomorsku doszło do pożaru na tureckiej jednostce handlowej Cenk T. W komunikatach i depeszach przewija się jeden szczegół, który zmienia optykę: ładunek stanowiła żywność. Żadnych opowieści o „strategicznych komponentach”, żadnej wygodnej zasłony dymnej. Twardy fakt brzmi banalnie, więc jest dla propagandy wyjątkowo niewygodny. To kolejny przykład, jak bezpieczeństwo żeglugi na Morzu Czarnym staje się elementem presji politycznej i gospodarczej.
Turcja odniosła się do incydentu, wskazując na zagrożenie dla bezpieczeństwa morskiego oraz swobody żeglugi. To nie jest dyplomatyczne „zaniepokojenie” wrzucone na autopilota. To sygnał państwa, którego armatorzy operują na trasach prowadzących do ukraińskich portów, więc ryzyko nie jest akademickie.
Morze Czarne jako narzędzie presji
W sieci temat sprzedaje się jako dowcip o wojnie z „tureckimi pomidorami”. Tyle że za tym żartem kryje się bardzo czytelny przekaz. Uderzenie w statek z żywnością działa jak ostrzeżenie dla armatorów i ubezpieczycieli: bandera nie daje gwarancji, a wejście do ukraińskiego portu ma koszt polityczny i finansowy, który każdy musi skalkulować sam.
To właśnie jest gra Moskwy. Nie potrzeba formalnej blokady, nie trzeba ogłaszać „zamknięcia morza”. Wystarczy dosypać niepewności. Kilka takich zdarzeń, kilka nagrań, kilka komunikatów o pożarze i nagle część rynku zaczyna omijać region, bo rachunek ryzyka przestaje się spinać.
Dzień później Ukraina informowała też o uderzeniu rosyjskiego drona w turecki statek VIVA z ładunkiem oleju słonecznikowego który płynął do Egiptu. Ten wątek dokłada do obrazu kolejną warstwę napięcia, bo sugeruje, że ryzyko nie kończy się na nabrzeżu.
Wniosek jest nieprzyjemnie prosty. Morze Czarne coraz częściej przestaje być przestrzenią handlu, zaczyna być przestrzenią wymuszania. Gdy celem staje się statek z żywnością, opowieść o „precyzyjnej wojnie” zostaje już tylko w papierowych komunikatach.
Aktualizacja: Turcja wskazuje na zagrożenia dla bezpieczeństwa żeglugi na Morzu Czarnym po ataku na statek handlowy w Czarnomorsku.










Ciekawie przedstawiasz ten incydent na Morzu Południowochińskim. Twoja analiza sytuacji między Filipinami a Chinami naprawdę rzuca światło na skomplikowane relacje międzynarodowe w tamtym regionie. Czy sądzisz, że strategia „stałej obecności” rzeczywiście pomoże zmniejszyć napięcia? Bo wydaje się, że Chiny stawiają na swoją politykę faktów dokonanych. Dzięki za ten wpis, daje sporo do myślenia.
Świetnie, że poruszasz tak istotny temat w swoim wpisie. Czy myślisz, że dalsze działania Filipin mogą wzmocnić ich pozycję w tym napiętym regionie? Wydaje się, że takie manewry mogą świadczyć o rosnącej pewności siebie i determinacji. Nie jestem ekspertem, ale z punktu widzenia zwykłego czytelnika wygląda na to, że międzynarodowa presja na Chiny staje się coraz bardziej odczuwalna. Ciekawie opisałeś sytuację, a Twoje spostrzeżenia są naprawdę wciągające.