US Navy odzyskuje wrak myśliwca F-35C z Morza Południowochińskiego [WIDEO]

Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych odzyskała wrak samolotu bojowego 5. generacji F-35C Lightning II, który rozbił się podczas lądowania na lotniskowcu USS Carl Vinson. Zdarzenie miało miejsce na Morzu Południowochińskim pod koniec stycznia tego roku.
F-35C Lightning II rozbił się i zsunął z pokładu lotniskowca Carl Vinson podczas ćwiczeń na wodach Morza Południowochińskiego, co spowodowało podjęcie szybkich działań w celu odnalezienia i odzyskania jego zaawansowanych technologicznie elementów.
Wkrótce po wypadku do mediów społecznościowych wyciekły zdjęcia i filmy z katastrofy, a Marynarka Wojenna USA potwierdziła ich autentyczność. Według US Navy czterech członków załogi Vinsona otrzymało naganę w związku z nieuprawnionymi przeciekami informacji.
Dokładne miejsce wypadku nie zostało podane do wiadomości publicznej przez Marynarkę Wojenną USA, z uwagi na fakt, że ewentualne wydobycie wraku maszyny przez Chińczyków mogłoby doprowadzić do przejęcia przez nich tajnej technologii stealth, którą Amerykanie opracowywali latami.
Zespół zadaniowy z 7 Floty oraz Inspektorat Ratownictwa i Nurkowania NAVSEA (SUPSALV) wykorzystał cywilną jednostkę wsparcia nurkowego Picasso do wydobycia wraku z głębokości około 3 770 m.
„Doświadczenie grupy zadaniowej w zakresie szybkiego, skalowalnego dowodzenia, kontroli i łączności, sprawnej logistyki, bezpieczeństwa organicznego oraz unieszkodliwiania ładunków wybuchowych było najbardziej elastycznym wyborem dla dowódcy floty, aby zareagować w odpowiednim czasie” – powiedział kmdr Gareth Healy, dowódca 75 Grupy Zadaniowej 7 Floty USA. Ostatecznie to przemyślane podejście zaowocowało przeprowadzeniem operacji odzyskiwania wraku w ciągu 37 dni od zdarzenia. Biorąc pod uwagę wyjątkowe wyzwania związane z tym problemem oraz wyjątkowe możliwości techniczne dostarczone przez NAVSEA, był to ambitny, ale osiągalny termin.
Zespół użył robota podwodnego CURV-21, aby założyć olinowanie na wraku kadłuba. Przy pomocy dźwigu pokładowego Picasso opuszczono linę na dno morskie, a CURV-21 podłączył ją do olinowania, co umożliwiło udane podniesienie. Szczątki F-35C zostaną przywiedzione na ląd w celu przeprowadzenia dochodzenia powypadkowego.
Udane wydobycie wraku samolotu rozwiązuje większość pytań dotyczących ryzyka ujawnienia wrażliwej technologii stealth samolotu. Analitycy ostrzegali, że Chiny, będą zainteresowani odzyskaniem całości lub części samolotu F-35C w celu wykrycia jego tajnej technologii. Wydobycie F-35C i utrzymanie tajnej technologii w tajemnicy mogłoby być trudne do zrobienia, z uwagi na miejsce zdarzenia.
Autor: MD

Kolejny etap programu Orka. Polska i Szwecja z podpisanym porozumieniem

Wczoraj 17 grudnia w siedzibie 1. Bazy Lotnictwa Transportowego w Warszawie podpisano polsko-szwedzki protokół ustaleń dotyczący programu Orka. Dokument sygnowali wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz oraz minister obrony Szwecji Pål Jonson.
W artykule
Jest to pierwsze porozumienie międzyrządowe związane z planowanym pozyskaniem okrętów podwodnych nowego typu dla Marynarki Wojennej RP. Podpisane Memorandum of Understanding otwiera formalny etap współpracy rządowej w ramach procedury government-to-government. Dokument określa ramy dalszych negocjacji z Saab Kockums, w tym zakres przyszłego kontraktu wykonawczego, harmonogram dostaw oraz obszary współpracy szkoleniowej, logistycznej i przemysłowej.
Ramy współpracy i zakres porozumienia
Zgodnie z treścią protokołu strona polska planuje pozyskać trzy okręty podwodne projektu A26 wraz z pakietem szkoleniowym, logistycznym i uzbrojeniem. Porozumienie przewiduje również budowę zdolności do obsługi i napraw okrętów oraz środków bojowych na terytorium Polski. Rząd Szwecji zadeklarował zakupy w polskim przemyśle obronnym oraz włączenie krajowych przedsiębiorstw do szwedzkich łańcuchów dostaw uzbrojenia.
Wskazanie Szwecji i stoczni Saab Kockums jako dostawcy pierwszego wyboru nastąpiło na podstawie rekomendacji Zespołu Zadaniowego ds. programu Orka, po analizie wyników Wstępnych Konsultacji Rynkowych oraz odpowiedzi zawartych w kwestionariuszach informacyjnych. W przypadku niepowodzenia negocjacji Warszawa zachowuje możliwość podjęcia rozmów z kolejnymi państwami uczestniczącymi w procedurze.
Harmonogram i rozwiązanie pomostowe i odbudowa zdolności podwodnych
Szkolenie polskich załóg na okrętach podwodnych szwedzkiej produkcji ma rozpocząć się w 2026 roku. W 2027 r. przewidywany jest odbiór jednostki pomostowej ze Szwedzkiej Marynarki Wojennej, którą ma być okręt typu A17S. Dostawa pierwszej docelowej jednostki typu A26 do Marynarki Wojennej RP planowana jest do 2030 r. Wszystkie okręty mają zostać zbudowane w zakładach stoczniowych w Karlskronie.
Podpisanie protokołu ustaleń ma szczególne znaczenie w kontekście obecnej sytuacji Marynarki Wojennej RP. Dziś w służbie pozostaje jeden okręt podwodny, którego zdolności operacyjne są ograniczone zarówno wiekiem jednostki, jak i brakiem dostępu do pełnego zaplecza technicznego oraz uzbrojenia. Odbudowa zdolności podwodnych od lat pozostaje jednym z kluczowych wyzwań modernizacyjnych sił morskich naszego kraju.
Pytania, które w kolejnym etapie powinny wybrzmieć
Zawarte porozumienie należy traktować jako istotny krok formalny, jednak już dziś pojawiają się pytania, które będą miały kluczowe znaczenie w dalszym przebiegu programu Orka. To kolejne miesiące pokażą, w jakim stopniu deklaracje polityczne i przemysłowe zostaną przełożone na konkretne, wiążące zapisy umowy wykonawczej.
Pytanie podstawowe dotyczy harmonogramu oraz realnego czasu odbudowy zdolności podwodnych. Zgodnie z obecnymi zapowiedziami szkolenie polskich załóg ma rozpocząć się w 2026 roku, natomiast rozwiązaniem pomostowym ma być przekazanie okrętu podwodnego typu A17S który obecnie jest we flocie Svenska marinen. W praktyce oznacza to, że przez najbliższe lata Marynarka Wojenna RP będzie opierać się na rozwiązaniu pomostowym, którego znaczenie operacyjne ograniczy się niemal wyłącznie do szkolenia załóg. Wartość bojowa takiego rozwiązania pozostaje znikoma, co w warunkach wojny toczącej się za wschodnią granicą Polski oraz narastających działań hybrydowych Federacji Rosyjskiej powinno budzić szczególną uwagę.
Wojna oraz rosnąca aktywność militarna na Bałtyku sprawiają, że czas uzyskania realnej gotowości bojowej nowych okrętów podwodnych nie jest kategorią drugorzędną. Każde opóźnienie, nawet formalnie uzasadnione, oznacza dalsze funkcjonowanie floty w warunkach istotnie ograniczonych zdolności.
Równocześnie nie można pominąć ryzyka związanego z realizacją programu A26 po stronie Saab Kockums. Szwedzka stocznia, która ma budować okręty przeznaczone dla Marynarki Wojennej RP, pozostaje obecnie na etapie realizacji zamówienia dla Svenska marinen. Harmonogram tego programu był już kilkukrotnie przesuwany, gdzie łączne opóźnienie sięga dziś niemal dziewięciu lat. W kontekście pilnych potrzeb polskich sił podwodnych zasadnicze pytanie dotyczy tego, czy zdolności produkcyjne i organizacyjne Saab Kockums pozwolą na terminową realizację zamówienia dla Polski, bez ryzyka kolejnych przesunięć czasowych.
Właśnie te kwestie — realna użyteczność rozwiązania pomostowego, wiarygodność harmonogramu oraz moment osiągnięcia pełnej gotowości bojowej — będą w najbliższym czasie testem dla programu Orka i przyjętej ścieżki jego realizacji.
Mariusz Dasiewicz – wydawca Portalu Stoczniowego. Od ponad 10 lat zajmuje się tematyką Marynarki Wojennej RP oraz przemysłu stoczniowego. W swoich tekstach koncentruje się na programie Orka oraz zagadnieniach związanych z rozwojem bezpieczeństwa morskiego Polski, kładąc nacisk na transparentność procesów decyzyjnych i analizę opartą na faktach.










