Newsletter Subscribe
Enter your email address below and subscribe to our newsletter
Kolumbia wprowadza nowe przepisy dotyczące wraków okrętów
Rząd Kolumbii ogłosił nowe przepisy, które wymagają od firm zajmujących się poszukiwaniem wraków okrętów zatopionych u wybrzeży kraju, aby zwróciły ich ładunek władzom w Bogocie. Wiceprezydent Kolumbii, Marta Ramirez, poinformowała, że przepisy te mają na celu ochronę dziedzictwa archeologicznego narodu kolumbijskiego.
Nowe przepisy w Kolumbii nakazują zwrot ładunków z wraków okrętów
Ramirez zaznaczyła, że Kolumbia nie osiągnęła jeszcze porozumienia z Hiszpanią w sprawie hiszpańskiego galeonu San Jose, zatopionego w 1708 roku u brzegów Kolumbii. Wrak odkryty w 2015 roku jest przedmiotem roszczeń obu krajów.
Według hiszpańskich kronik, galeon przewoził ładunek w postaci 11 milionów złotych monet, srebra i klejnotów, o łącznej wartości kilku miliardów dolarów.
Hiszpania, była kolonizatorka tego regionu, rości sobie prawa do ładunków znajdujących się we wrakach hiszpańskich okrętów zalegających u wybrzeży Ameryki Południowej, Północnej oraz Karaibów. W ostatnich latach prowadzone były badania nad dokładną liczbą tych jednostek.
W 2019 roku Ministerstwo Kultury Hiszpanii ogłosiło, że dysponuje precyzyjnym spisem hiszpańskich okrętów zatopionych u wybrzeży Ameryki między 1492 a 1898 rokiem. Lista obejmuje 681 jednostek, z czego lokalizacja znana jest dla zaledwie 23% z nich. Najwięcej z tych wraków znajduje się u wybrzeży USA, Kuby, Panamy, Dominikany i Haiti.
Podobne badania prowadzi Portugalia, dawny rywal Hiszpanii w morskich podbojach. Według danych wydziału archeologii Uniwersytetu Nowego w Lizbonie, u zachodnich brzegów Półwyspu Iberyjskiego znajduje się około 10 tysięcy wraków.
Autor: Marcin Zatyka/PAP
Powiązane wpisy
USS Stockdale i tankowiec Seahorse. Analiza incydentu u wybrzeży Wenezueli
W połowie listopada tankowiec Seahorse, zaliczany do rosyjskiej „floty cieni”, zmienił kurs w rejonie Morza Karaibskiego po wejściu w sektor działań niszczyciela US Navy USS Stockdale. W światowej przestrzeni informacyjnej zdarzenie szybko opisano jako „blokadę”, choć potwierdzone dane wskazują na znacznie bardziej złożoną sytuację. Poniżej syntetyczna analiza faktów i narracji, która narosła wokół tego incydentu.
W artykule
Rola tankowca Seahorse w rosyjskiej „flocie cieni”
Seahorse to jednostka pływająca pod banderą Komorów, charakterystyczna dla floty wykorzystywanej do transportu rosyjskich surowców z pominięciem klasycznych mechanizmów nadzorczych i ubezpieczeniowych. Częste zmiany bandery, niejasna struktura właścicielska i wiek jednostki to typowe zjawisko dla statków z „floty cieni”.
Czytaj więcej: Rosyjska „flota cieni”: skuteczna odpowiedź na sankcje
W ostatnich latach Seahorse realizuje połączenia między rosyjskimi portami a Wenezuelą, przewożąc naphthę – rozcieńczalnik konieczny do eksportu tamtejszej, wyjątkowo ciężkiej ropy. Bez takich dostaw Caracas nie utrzyma stabilnego poziomu eksportu.
Przecięcie kursu i jego konsekwencje
13 listopada Seahorse zbliżał się do wybrzeży Wenezueli. W tym samym czasie w Karaibach działał USS Stockdale. Dane AIS jednoznacznie wskazują, że amerykański niszczyciel przeciął kurs tankowca, a Seahorse po minięciu okrętu natychmiast zmienił trasę w stronę wybrzeży Kuby.
W kolejnych dniach statek jeszcze kilkukrotnie podchodził w kierunku wybrzeży kraju rządzonego przez Nicolasa Maduro, lecz za każdym razem zawracał, obierając kurs na północ. Na dzień dzisiejszy pozostaje w rejonie Morza Karaibskiego, na wodach pomiędzy Kubą i szelfem wenezuelskim.
Źródła nie potwierdzają zatrzymania jednostki, wydania poleceń radiowych, interwencji sił abordażowych ani użycia środków przymusu. Znamy jedynie manewry obu jednostek, natomiast treść ewentualnych komunikatów pozostaje niejawna.
Fakty a narracja medialna
W mediach społecznościowych incydent bardzo szybko zaczęto przedstawiać jako „zablokowanie” rosyjskiego tankowca. Taki opis nie znajduje potwierdzenia w dostępnych danych. Samo przecięcie kursu na wodach międzynarodowych nie tworzy blokady morskiej; można je jednak odczytywać jako wyraźny sygnał polityczny, szczególnie w kontekście sankcji dotyczących transportu rosyjskiej ropy oraz produktów niezbędnych do jej eksportu.
Proste, hasłowe interpretacje dodatkowo zaciemniają obraz zdarzenia. W przestrzeni publicznej znika różnica między obserwowanymi manewrami jednostek i faktycznym wymuszeniem zatrzymania.
Czytaj również: Rosyjska „flota cieni” wypierana przez okręty NATO
Proste, hasłowe interpretacje dodatkowo zaciemniają obraz zdarzenia. W przestrzeni publicznej znika różnica między obserwowanymi manewrami jednostek i faktycznym wymuszeniem zatrzymania.
Znaczenie incydentu dla regionu
Dla Wenezueli zdarzenie ma wymiar poważny – każde opóźnienie dostaw rozcieńczalników uderza w możliwości eksportowe państwa. Obecność USS Stockdale w tym akwenie wpisuje się w szersze działania USA na Karaibach: od zwalczania przemytu po nadzór nad jednostkami powiązanymi z sektorami objętymi sankcjami. W takim ujęciu przecięcie kursu Seahorse można odczytywać jako formę sygnalizacji poniżej progu użycia siły, lecz o realnym znaczeniu operacyjnym.
Wnioski dla żeglugi morskiej
Incydent pokazuje, że eksploatacja statków funkcjonujących w niejasnym otoczeniu sankcyjnym wiąże się z poważnymi ryzykami. Armatorzy i operatorzy tankowców zaliczanych do „floty cieni” muszą liczyć się z możliwością odmowy obsługi portowej, ograniczeniami ze strony dostawców paliw oraz koniecznością prowadzenia żeglugi w akwenach, gdzie stale obecne są okręty państw egzekwujących sankcje.
Efektem staje się wzrost kosztów eksploatacji, większa niepewność operacyjna i rosnące znaczenie czynników politycznych przy planowaniu działalności żeglugowej.
Ryzyka operacyjne tankowców z „floty cieni”
Zdarzenie z udziałem USS Stockdale nie było blokadą w rozumieniu prawa morza, lecz demonstracją obecności, która miała wymierny skutek — Seahorse kilkakrotnie zmieniał kurs przed osiągnięciem wenezuelskiego wybrzeża. To przykład działania w „szarej strefie”, gdzie swoboda żeglugi zderza się z praktycznym egzekwowaniem sankcji.
Ta sytuacja potwierdza, że tylko precyzyjne, oparte na faktach opisy pozwalają uniknąć uproszczeń, które szybko stają się podstawą dezinformacji w kwestiach bezpieczeństwa morskiego i transportu surowców.
Autor: Mariusz Dasiewicz
