Newsletter Subscribe
Enter your email address below and subscribe to our newsletter

29 maja w stoczni Gölcük Donanma Tersanesi miało miejsce wodowanie trzeciego tureckiego okrętu podwodnego typu 214TN – TCG Murat Reis (S 332). Jednostka ta stanowi element realizowanego od ponad dekady programu budowy sześciu okrętów tej serii, realizowanego na podstawie niemieckiej licencji thyssenkrupp Marine Systems.
W artykule
Wytoczenie kadłuba z hali montażowej miało miejsce w czerwcu 2024 roku. Od tego czasu trwały prace przygotowujące jednostkę do wodowania oraz przyszłych prób stoczniowych. Sam proces opuszczenia okrętu na wodę zrealizowano przy użyciu doku pływającego.
214TN stanowi turecką odmianę eksportową niemieckiego typu 214, wyposażoną w napęd niezależny od powietrza (AIP) oparty na ogniwach paliwowych z membraną polimerową PEM. Długość kadłuba wynosi 68,35 m, a wyporność podwodna – 2042 tony. Okręt osiąga prędkość ponad 20 węzłów w zanurzeniu i może operować na głębokości do 300 metrów. Załogę na jednostce stanowić będzie 27 marynarzy.
Uzbrojenie obejmuje osiem wyrzutni kalibru 533 mm, z których wystrzeliwane mają być torpedy ciężkie DM2A4 i Mk 48 Mod 6AT oraz przeciwokrętowe pociski rakietowe UGM-84 Harpoon. Docelowo planowane jest zastąpienie importowanego uzbrojenia systemami krajowej produkcji – torpedy Roketsan Akya oraz pociski przeciwokrętowe Atmaca.
Program, zainicjowany formalnie podpisaniem umowy 2 lipca 2009 roku, zakładał przekazanie pierwszego okrętu w połowie lat 20. W toku realizacji doszło do opóźnień wynikających z konieczności modernizacji infrastruktury stoczniowej Gölcük Donanma Tersanesi oraz dostosowania zdolności produkcyjnych.
Budowa okrętów prowadzona w Turcji jest z istotnym udziałem krajowego przemysłu obronnego. Oprócz głównego wykonawcy – stoczni marynarki wojennej w Gölcük – w projekt zaangażowane są firmy takie jak ASELSAN, HAVELSAN, STM, TÜBİTAK oraz MilSOFT. Udział komponentów lokalnych wzrasta wraz z kolejnymi jednostkami serii, co wpisuje się w szerszą politykę technologicznego uniezależnienia.
Zwodowany Murat Reis to trzecia jednostka z planowanej serii sześciu jednostek. Pierwszy okręt – Piri Reis – został już wcielony do służby, drugi zaś – Hizir Reis – znajduje się w trakcie prób morskich. Zakłada się, że pozostałe trzy jednostki wejdą do linii do końca 2027 roku, zastępując częściowo flotę starszych okrętów typu 209.
Wprowadzenie OOP typu 214TN zwiększa zdolności operacyjne tureckiej marynarki wojennej, zwłaszcza w zakresie działań skrytych i operacji ekspedycyjnych. Zastosowanie napędu niezależnego od powietrza (AIP) umożliwia wielodniowe patrole w zanurzeniu bez konieczności wynurzenia, co ma istotne znaczenie w warunkach wzmożonego nadzoru wschodniej części Morza Śródziemnego, akwenu wokół Cypru oraz Morza Egejskiego.
Turecki program okrętów podwodnych typu 214TN można uznać za przykład systematycznego budowania zdolności morskich o wymiarze regionalnym. Okręty tej serii nie tylko zwiększają potencjał bojowy floty wojennej, lecz także stanowią ważny krok w stronę przygotowania przemysłu do realizacji przyszłych zadań – w tym rodzimego programu okrętu podwodnego MILDEN, planowanego na połowę lat 30. XXI wieku.
Tym samym Turcja wpisuje się w grono państw, które świadomie inwestują w zdolności podwodne jako element szerszej strategii odstraszania i projekcji siły w akwenach o strategicznym znaczeniu dla tego kraju.
Autor: Mariusz Dasiewicz


W stoczni Navantii w Kartagenie zwodowano dziś konwencjonalny okręt podwodny S-82 Narciso Monturiol. To druga jednostka hiszpańskiej serii S-80, która po wejściu do służby w Armada Española ma wzmocnić zdolności tego państwa w zakresie działań podwodnych na wodach Morza Śródziemnego.
W artykule
Hiszpanie w końcu doczekali się momentu, na który czekali od 4 października – Narciso Monturiol przeszedł z nabrzeża do wody, zamykając najbardziej wymagający etap budowy. Wodowaniu, poprzedzającemu chrzest z 3 października, towarzyszył wielogodzinny i starannie prowadzony manewr z użyciem doku pływającego. Każdy etap tej operacji wymagał serii dokładnych kontroli technicznych, dzięki czemu jednostka bezpiecznie opuściła dok pływający. Od tej chwili okręt wchodzi w fazę prób portowych, które pozwolą zweryfikować funkcjonowanie wszystkich instalacji okrętowych. W najbliższych tygodniach rozpocznie się tankowanie paliwa, pierwsze cykle ładowania baterii oraz testy układu napędowego w przy nabrzeżu.
Po zakończeniu testów portowych hiszpański okręt przejdzie do prób morskich, podczas których załoga i specjaliści z Navantii zweryfikują zachowanie kadłuba na różnych głębokościach, sprawdzą układ napędowy, układy bezpieczeństwa oraz pełną integrację systemów okrętowych. Dopiero pomyślne zakończenie tych działań otworzy drogę do przekazania jednostki hiszpańskiej Armada Española.
Program S-80 obejmuje budowę czterech nowoczesnych okrętów podwodnych, które zastąpią wysłużone jednostki typu Galerna. Navantia odpowiada za kompleksowy proces projektowania i budowy, co wzmacnia pozycję hiszpańskiego przemysłu okrętowego i potwierdza jego ambicje w segmencie konwencjonalnych okrętów podwodnych nowej generacji.
Czytaj więcej: Chrzest drugiego okrętu podwodnego typu S-80 Narciso Monturiol
Dzisiejsze wodowanie S-82 Narciso Monturiol ma również wymiar, którego nie sposób pominąć w polskiej debacie o programie Orka. Hiszpanie pokazują, że kadłub S-80 wyrósł z wieku dziecięcego jakim są prace rozwojowe i wdrożeniowe. To moment, który umacnia wiarygodność oferty Navantii dla Polski.
Dla Warszawy kluczowe pozostaje to, że Madryt akcentuje gotowość do szerokiej współpracy przemysłowej i realnego włączenia polskich firm w łańcuch dostaw oraz przyszłego procesu serwisowego. W efekcie S-80 pozostaje w gronie kandydatów walczących o najwyższy stopień podium w programie Orka.