Chiny podejrzewane o nieautoryzowane badania dna morskiego na Pacyfiku

Rosnąca flota statków badawczych Chin nadal powoduje tarcia w regionie Pacyfiku. Jeden z najnowocześniejszych i najbardziej efektywnych działa w wyłącznej strefie ekonomicznej (EEZ) Palau. Podkreśla to strategiczne znaczenie małych łańcuchów wysp w regionie.

Chiński rządowy statek badawczy Da Yang Hao został oskarżony o nielegalną działalność na wodach Palau. Palau jest małym państwem wyspiarskim, strategicznie położonym pomiędzy Morzem Filipińskim a północnym Pacyfikiem. Z danych o śledzeniu statków dostępnych na portalu MarineTraffic.com można stwierdzić, że chiński statek działał w wyłącznej strefie ekonomicznej (EEZ) Palau. Jego badania mogły dotyczyć podmorskich zasobów węglowodorów lub minerałów. Alternatywnie, może to być misja mapowania dna morskiego lub zbierania danych o wodach. Dane te mogą mieć podwójne zastosowanie – cywilne i wojskowe – i są szczególnie istotne dla działań wojennych z udziałem okrętów podwodnych. W każdym przypadku musiałby uzyskać zgodę rządu Palau na prowadzenie działań na tym terenie. Pomimo kwestionowania jego obecności w tym rejonie przez Chiny, wydaje się, że statek przebywał na wspomnianych wodach tam przez 5 dni, od 29 listopada do 4 grudnia 2021 roku.

Lokalne władze wyraziły swoje zaniepokojenie, chińską aktywnością w tym rejonie. Służby bezpieczeństwa morskiego Palau oraz ochrony ryb i dzikiej przyrody (DMSFWP) śledziły go, ale nie były w stanie podjąć działań. Palau zwróciło się o pomoc do amerykańskiego Coast Guard’u.

Analiza danych AIS wykazuje, że około 22 listopada Da Yang Hao dotarł do swojego obszaru badań na zachodnim Morzu Filipińskim. Następnie przepłynął w górę i w dół podwodnego elementu znanego jako Grzbiet Kyushu-Palau. Z analizy wynika, że do 30 listopada statek wyraźnie wpłynął do wyłącznej strefy ekonomicznej Palau. Spędził tam pewny czas, śledząc linie ważnych elementów podwodnych, po czym ponownie wrócił na północ. Nakres ruchu wskazuje na badanie dna morskiego. Podobnie jak fakt, że podążał on za znaczącymi elementami podwodnymi, głównie za grzbietem Kyushu-Palau. Badania tego typu wymagają zgody kraju, którego EEZ jest przedmiotem badań. Ponadto na wodach, na których znajdował się chiński statek, zabronione jest wszelkie wydobycie (i rybołówstwo). Jest to część ogromnego Narodowego Sanktuarium Morskiego Palau (PNMS), które obejmuje 80% jego EEZ, czyli około 200 000 mil kwadratowych. Pozostałe 20% jest zarezerwowane dla rybołówstwa krajowego.

Da Yang Hao jest jednym z najnowocześniejszych i najbardziej wydajnych chińskich oceanicznych statków badawczych. Kiedy został zwodowany w grudniu 2018 r., został uznany za pierwszy chiński „globalny statek do badań zasobów oceanicznych”. Został zaprojektowany przez chiński Instytut Badawczy 701 i jest obsługiwany przez Ministerstwo Zasobów Naturalnych. Sugeruje to rolę w eksploracji zasobów naturalnych. Jednak jest on bardziej wszechstronny i może pochwalić się dużą pojemnością laboratoriów i sprzętu. Statek o długości 98 metrów i wyporności 4780 ton był już wykorzystywany na Atlantyku i Morzu Południowochińskim.

We wrześniu odnotowano, że ten sam statek badawczy działał na Morzu Południowochińskim. W ten sposób znalazł się w EEZ Brunei, Malezji i Filipin. Palau i inne mniejsze kraje w regionie mają mniejsze możliwości zakwestionowania nieuprawnionego badania ich EEZ. Pomimo swojego strategicznego położenia, które może postawić je na pierwszej linii frontu przyszłych działań morskich, Palau jest jednym z niewielu krajów bez sił zbrojnych. Zamiast tego polega na Stanach Zjednoczonych w zakresie ochrony, a obecność USA na wyspach stale rośnie.

Dane zebrane podczas tego typu badań mają znaczenie w wojnie podwodnej, szczególnie dla okrętów podwodnych. Grzbiet Kyushu-Palau będzie ważnym elementem w działaniach okrętów podwodnych. A znajomość jego szczegółów może pomóc Chinom w tym zakresie. Alternatywne wyjaśnienie, że badanie dotyczyło zasobów naturalnych, nie będzie bardziej uspokajające ani dla Palau, ani dla innych graczy regionalnych.

Podpis: TDW