ONZ proponuje rozwiązania dla eksportu ukraińskiego zboża w obliczu zagrożenia ze strony Rosji
Opublikowane:
15 maja, 2023
Fot. Załadunek zboża/YouTube
W zeszły czwartek Turcja i ONZ omówiły propozycje dotyczące przedłużenia porozumienia umożliwiającego bezpieczny eksport ukraińskiego zboża przez Morze Czarne, którego Moskwa zagroziła zakończeniem 18 maja z powodu przeszkód w eksporcie rodzimych produktów rolnych i nawozów.
Porozumienie czarnomorskie, w którego negocjacjach uczestniczyły ONZ i Turcja, zostało podpisane w lipcu ubiegłego roku, aby pomóc w rozwiązaniu globalnego kryzysu żywnościowego, który został pogorszony przez inwazję Rosji na Ukrainę. Jednocześnie ONZ zgodziło się pomóc Moskwie w ułatwieniu jej własnych transportów produktów rolnych.
Jak podało ONZ w swoim oświadczeniu, w trakcie spotkania omówiono propozycje ONZ, takie jak wznowienie budowy rurociągu amoniaku Togliatti-Odesa, dłuższe przedłużenie Inicjatywy Zbożowej Morza Czarnego, usprawnienia we wspólnym centrum koordynacyjnym dla ustabilizowania eksportu. Obie strony przedstawiły swoje poglądy i zgodziły się zaangażować tematy poruszone podczas spotkania, podała ONZ w oświadczeniu.
Ministerstwo obrony Turcji poinformowało o postępach w rozmowach na temat Inicjatywy Zbożowej Morza Czarnego oraz o porozumieniu obydwu stron w sprawie kontynuowania czterostronnych spotkań technicznych na temat umowy zbożowej. W środę minister spraw zagranicznych Turcji Mevlut Cavusoglu powiedział, że jego zdaniem umowę można przedłużyć o co najmniej dwa miesiące.
W czwartek, wicepremier Ukrainy Ołeksandr Kubrakow powiedział po rozmowach, że umowa zbożowa powinna być przedłużona i rozszerzona na dłuższy okres. Zapowiedział, że rozmowy będą kontynuowane online.
Rosja przedstawiła listę żądań dotyczących eksportu rolnego, które muszą zostać spełnione przed przedłużeniem umowy. Jednym z tych żądań jest ponowne uruchomienie rurociągu dostarczającego rosyjski amoniak do portu na Morzu Czarnym na Ukrainie. Jest to część starań Rosji w celu poprawy sytuacji handlowej w regionie. Zdaniem ekspertów, spełnienie tych żądań może poprawić relacje między Rosją a jej sąsiadami oraz wpłynąć korzystnie na gospodarkę kraju.
Innym kluczowym żądaniem Moskwy jest przywrócenie dostępu do systemu płatności SWIFT dla Rosyjskiego Banku Rolnego, znanego jako Rosselkhozbank, który został odcięty przez Unię Europejską w czerwcu w związku z inwazją Rosji na Ukrainę.
ONZ przedstawiło propozycję alternatywnych banków, które mogą pomóc w przesłaniu płatności, gdy Rosja przedstawiła swoje żądania dotyczące eksportu rolnego, które muszą zostać spełnione przed przedłużeniem umowy. Według agencji Reuters, JPMorgan już dokonał pierwszych przekazów dla Rosyjskiego Banku Rolnego i może przeprowadzić kolejne.
Wiceminister spraw zagranicznych Rosji, Siergiej Wierszyn poinformował w swoim wystąpieniu rosyjskie media w Stambule, że jeśli żądania Rosji pozostaną nierozwiązane, to umowa czarnomorska „przestanie działać”. W szczególności odwołał się do dostępu systemu SWIFT.
Organizacja Narodów Zjednoczonych podała, że około 30 milionów ton zboża i produktów rolnych zostało wyeksportowanych z Ukrainy w ramach umowy, w tym prawie 600 000 ton zboża na statkach Światowego Programu Żywnościowego dla operacji pomocowych w Afganistanie, Etiopii, Kenii, Somalii i Jemenie.
We fragmencie listu, do którego maiła dostęp agencja Reuters, Rosja poinformowała swoich odpowiedników z WKK, że nie zatwierdzi żadnych nowych statków do udziału w transporcie na Morzu Czarnym, chyba że tranzyty zostaną wykonane do 18 maja – „oczekiwanej daty zamknięcia umowy”.
Portal Stoczniowy to branżowy serwis informacyjny o przemyśle stoczniowym i marynarkach wojennych, a także innych tematach związanych z szeroko pojętym morzem.