Pożar na pokładzie lotniskowca Mińsk – tragiczny finał byłego sowieckiego giganta

16 sierpnia na sztucznej lagunie u ujścia rzeki Jangcy wybuchł pożar na pokładzie byłego sowieckiego lotniskowca Mińsk, który obecnie pełnił funkcję obiektu muzealnego. Okręt, który swoje lata świetności miał już dawno za sobą, uległ poważnemu uszkodzeniu. Lokalne władze potwierdziły, że nikt nie ucierpiał w wyniku tego zdarzenia. Incydent jest obecnie przedmiotem dochodzenia przez chińskie służby.

Pożary na pokładach okrętów, zwłaszcza tych, które nie są w najlepszym stanie technicznym, mogą łatwo wymknąć się spod kontroli. Wystarczy przypomnieć tragiczny pożar na pokładzie fregaty rakietowej INS Brahmaputra (F 31) typu 16A, która znajdowała się w stoczni Naval Dockyard w Mumbaju. Mińsk, który od lat był zaniedbany i pozbawiony odpowiedniej konserwacji, stał się łatwym celem dla takiej tragedii.

Początek służby okrętu Mińsk datuje się na 1978 rok który był drugą z czterech jednostek projektu 1143. Były to wyjątkowe jednostki – hybryda lotniskowca i krążownika o wyporności 40 000 ton, zaprojektowane do przenoszenia samolotów Jak-36M oraz prowadzenia działań bojowych na morzu. Jednak po upadku Związku Radzieckiego rosyjska marynarka wojenna szybko przekonała się, że utrzymanie tych okrętów jest niezwykle kosztowne i trudne. W 1993 roku, zaledwie kilka lat po rozpadzie ZSRR, siostrzany okręt „Noworosyjsk” został poważnie uszkodzony w wyniku pożaru maszynowni, co przyspieszyło decyzję o wycofaniu tych jednostek ze służby.

Trzy z czterech lotniskowców projektu 1143 (znanych w NATO jako klasa Kijew) zostały ostatecznie sprzedane. Mińsk i Noworosyjsk początkowo trafiły do stoczni w Korei Południowej, gdzie Noworosyjsk został zezłomowany. W przypadku Mińska lokalne protesty ekologów doprowadziły do tego, że jednostka została sprzedana chińskiej firmie zajmującej się złomowaniem. Wkrótce po tym okręt uratowano przed rozbiórką i przekształcono w atrakcję turystyczną pod nazwą Minsk World.

Otwarty w 2000 roku park rozrywki w Shenzhen, którego centralnym punktem był lotniskowiec Mińsk, przyciągał tłumy zwiedzających. Na pokładzie lotniskowca prezentowano emerytowane radzieckie i chińskie samoloty bojowe, a także organizowano liczne wystawy poświęcone historii radzieckiej marynarki wojennej. Jednak park szybko stracił na popularności, co doprowadziło do jego bankructwa w 2006 roku. Chiński rząd ostatecznie odzyskał ziemię, na której stała atrakcja, a Mińsk zaczął popadać w ruinę.

Pod koniec 2010 roku Mińsk został przeniesiony do obecnej lokalizacji, około 50 mil na północny zachód od Szanghaju, z zamiarem przekształcenia go w nową atrakcję turystyczną. Jednak plany te nigdy nie doszły do skutku, a stan statku nadal się pogarszał. Z czasem jednostka stała się obiektem zainteresowania „miejskich odkrywców”, którzy dokumentowali jego coraz gorszy stan.

W styczniu 2024 roku władze miasta Nantong ogłosiły plany przekształcenia Mińska w „narodowe centrum edukacji obronnej”. Jednak pożar, który wybuchł 16 sierpnia, może oznaczać koniec tej inicjatywy. Chociaż dawny lotniskowiec już wcześniej był w złym stanie, teraz na podstawie nagrań wideo i zdjęć z pożaru można przypuszczać, że jednostka ostatecznie trafi na złom.

Jak podają dzisiaj chińskie źródła, mostek kapitański wydaje się być zawalony w wyniku pożaru, a zniszczenia spowodowane przez ogień prawdopodobnie potwierdzają, że doszło do tragicznego końca byłego sowieckiego giganta, jak wskazaliśmy w tytule.

Warto zauważyć, że zła passa rosyjskich okrętów wojennych trwa, nawet na obiektach muzealnych znajdujących się daleko od Rosji. Od rozpoczęcia pełnoskalowej wojny na Ukrainie rosyjska marynarka wojenna na Morzu Czarnym zmaga się z poważnymi problemami. Ukraińskie drony regularnie uszkadzają lub zatapiają rosyjskie okręty, czego przykładem jest los krążownika Moskwa oraz najnowszy incydent z 3 sierpnia, kiedy to okręt podwodny Rostów-na-Donu został zatopiony przez precyzyjny ostrzał rakietowy ukraińskich sił zbrojnych.

Autor: Mariusz Dasiewicz

• Trwająca walka z pożarem na Maersk Frankfurt: heroiczne działania Indyjskiej Straży Przybrzeżnej
• Prowokacja Rosji: przynęta w postaci atrapy okrętu podwodnego Rostow-na-Donu
• Tragiczny w skutkach pożar na fregacie INS Brahmaputra